AYM: Hukuk davasının 9 yılı aşkın sürmesi 'hak ihlali'
Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır"
Anayasa Mahkemesi (AYM), açılan hukuk davasında yargılamanın 9 yıl 2 ay sürmesinin "makul sürede yargılanma hakkının ihlali" olduğuna hükmetti ve başvurucuya 15 bin lira tazminat ödenmesini kararlaştırdı.
AYM'nin kararına göre bir kişi, Nisan 2009'da yaşadığı uyuşmazlık nedeniyle Van 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde alacak davası açtı. Yerel mahkemece 2014'te hüküm verilmesinin ardından dava dosyası, temyiz için Yargıtay’a gitti. Dosyaya bakan Yargıtay 11. Hukuk Dairesi ise 20 Haziran 2018'de davayı sonuca bağladı. Bunun ardından yargılama sırasında delillerin değerlendirilmesi ve hukuk kurallarının uygulanmasında hata yapıldığını, adil olmayan karar verildiğini, yargılamanın uzun sürdüğünü iddia eden başvurucu, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürerek AYM'ye bireysel başvuruda bulundu.
Başvuruyu değerlendiren Yüksek Mahkeme, 9 yıl 2 ay süren yargılama nedeniyle "makul sürede yargılanma hakkı"nın ihlal edildiğine hükmetti ve başvurucuya 15 bin lira tazminat ödenmesini kararlaştırdı.
Gerekçede:
AYM'nin kararının gerekçesinde 9 yıl 2 aylık yargılama süresinin makul olmadığı belirtilerek, "Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır." ifadesi kullanıldı.
Kararda, başvuru konusu yargılamanın Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan "adil yargılanma hakkı" kapsamındaki "makul sürede yargılanma hakkı"nın ihlali olduğu belirtildi. Yüksek Mahkeme, karar örneğinin bilgi için Van 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi ve Adalet Bakanlığına gönderilmesini kararlaştırdı. AYM, başvurucunun "delillerin değerlendirilmesi ve hukuk kurallarının uygulanmasında hata yapılarak adil olmayan karar verildiği" iddiasının ise açıkça dayanaktan yoksun olduğuna hükmetti.
Tarih: 29-01-2022